Vraag: Wat zijn de voorwaarden voor onwetendheid om als excuus te worden aanvaard?
De volledige vraag: Uit uw geschriften begrijp ik dat u onwetendheid over het algemeen niet als excuus beschouwt. Welke voorwaarden zijn vereist voor onwetendheid om als excuus te worden aanvaard volgens u?
Antwoord: Alle lof en oordeel behoren toe aan Allah, de Verhevene.
Moge Allah, de Verhevene, genade tonen aan jou. Welke islamitische geleerde heeft onwetendheid in absolute zin als excuus beschouwd, dat wij het in het algemeen als excuus zullen accepteren?
Daarna heb je in je vraag gezegd “volgens u”. Als je van mening bent dat we de leer van Ahlus Sunnah1 volgen, dan is de vraagvorm juist. Als je dat niet weet, is het fout. Omdat religie niet gebaseerd is op individuele meningen, maar op het duidelijke Boek van Allah en de Sunnah van Zijn Profeet. Wij zijn degenen die proberen de methodologie van de geleerden van Ahlus Sunnah te volgen, die de Koran en de Sunnah als hun gids hebben genomen. Al onze geschreven werken zijn gebaseerd op hun zuivere overtuigingen, niets anders…
Hierna:
Volgens Ahlus Sunnah zijn er twee voorwaarden voor onwetendheid om als geldig excuus te worden aanvaard. Onwetendheid die niet aan deze voorwaarden voldoet, wordt niet als geldig beschouwd.
1. Onwetendheid mag niet voorkomen in essentiële religieuze kwesties (Zarurah Ad-Diniyyah).
Essentiële religieuze kwesties (Zarurah Ad-Diniyyah) verwijzen naar kwesties die verband houden met de basisprincipes van het geloof die vaststaan en duidelijke oordelen hebben. Mullah Aliyyoel Qari (moge Allah hem genadig zijn) heeft gezegd: “Het ontkennen van zaken die essentieel zijn voor het geloof (hetzij door interpretatie of onwetendheid) wordt met consensus (idjmaa) beschouwd als ongeloof.” [Aliyyoel Qari, Sharh al-Shifa: 2]
Imam Karafi (moge Allah hem genadig zijn) heeft gezegd: “Zoals het met consensus is vastgesteld: Allah heeft onwetendheid over de fundamenten van het geloof niet als excuus beschouwd.” [Karafi, Sharh al-Tenkih al-Fusul: 439.]
Op basis hiervan is het niet toegestaan om de Takfier van een onwetend persoon die zich schuldig maakt aan shirk of kufr te verlaten. Dit komt omdat Tawhied de basis van het geloof vormt. Het kennen van zaken die dit schenden, is een verplichting die boven alle andere verplichtingen staat.
2. Onwetendheid moet betrekking hebben op een kwestie waarvoor het onmogelijk is om de juiste informatie te verkrijgen.
Op basis van deze voorwaarde hebben Islamitische geleerden verschillende uitspraken gedaan. Sommige van hen zijn als volgt:
Imam Ibn Lahham (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Een persoon die de regelgeving niet kent, wordt verontschuldigd zolang hij geen tekortkoming of verwaarlozing heeft getoond bij het leren ervan. Maar als er sprake is van tekortkoming of verwaarlozing, dan wordt hij nooit verontschuldigd.” [Ibn Lahhâm, el-Kavâid ve’l-Fevâidu’l-Usûliyye: 87.]
Imam Karâfî (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Elke vorm van onwetendheid die de persoon kan verhelpen is geen geldig bewijs voor hem.” [al-Karafi, al-Furuk: 4/264.]
Dus, de bewering van onwetendheid van iemand die in staat is om vragen te stellen, te lezen of kennis te verkrijgen, is niet geldig. Integendeel, zo iemand heeft zich afgekeerd van het geloof.
Conclusie: Om onwetendheid als excuus te aanvaarden moet het zich voordoen in een kwestie die niet tot de basisprincipes van het geloof behoort en waarin de persoon niet in staat is om het te verhelpen.
Dit zijn de opvattingen van Ahlus Sunnah over het onderwerp onwetendheid. Na de waarheid is er niets anders dan dwaling. Moge Allah ons leiden naar de waarheid en ons nooit van de waarheid doen scheiden… Amien.
Succes komt van Allah, de Geprezene en de Alwijze.
Hij is Degene die het beste van alles weet.
Kaan Salih.